Theo tính toán từ giới kinh doanh gas, với giá thế giới hiện khoảng 725 USD/tấn, cộng các chi phí và thuế, giá thành mỗi tấn gas về đến kho của doanh nghiệp (DN) khoảng 850 USD, tương đương 15.725 đồng/kg.

Siêu lợi nhuận

Tuy nhiên, giá gas mà các DN này bán lẻ đến tay người tiêu dùng bị đẩy lên từ 267.000 đồng đến hơn 300.000 đồng/bình 12 kg - tức từ 22.250 đồng đến 25.000 đồng/kg. Như vậy, giới kinh doanh gas lãi từ 6.500 đồng đến hơn 9.000 đồng/kg, tức từ 78.000 đồng đến 108.000 đồng/bình 12 kg.

Các DN kinh doanh gas cho biết họ phải tốn nhiều chi phí khác, như vận chuyển từ kho về trạm chiết, chiết nạp, khấu hao vỏ bình, quản lý DN, phân phối..., tổng cộng hơn 25.000 đồng/bình 12 kg. Tuy nhiên, tính luôn các chi phí này, DN vẫn còn lãi 53.000 đồng - 83.000 đồng/bình 12 kg.

Một đại lý đem gas đến hộ tiêu dùng ở quận 3 – TPHCM. (Ảnh: N.Hữu)

Với mức siêu lợi nhuận này, lẽ ra các DN phải giảm giá bán lẻ cho người tiêu dùng nhưng lâu nay họ chỉ lo o bế hệ thống bán lẻ. Đại lý cấp 1 được hưởng hoa hồng 5.000 đồng - 6.000 đồng/bình 12 kg; đại lý cấp 2 (cửa hàng bán lẻ) hưởng đậm hơn, 20.000 đồng- 30.000 đồng. Như vậy, DN gas đầu mối vẫn còn bỏ túi ít nhất 30.000 đồng - 50.000 đồng/bình 12 kg.

Bắt tay làm giá

Theo giới chuyên môn, sở dĩ giá gas bán trên thị trường quá cao là do các DN lớn ngấm ngầm bắt tay nhau làm giá. Trong khi đó, các DN nhỏ, dù chi phí ít, giá thành thấp song cũng ngóng chờ để ăn theo giá gas của các hãng lớn. Mỗi lần các hãng lớn tăng hoặc giảm giá gas bán lẻ, các DN nhỏ đều dựa vào đó để làm giá bán cho đơn vị mình. Từ đó, các DN nhỏ hưởng lợi theo giá cao ngất của DN lớn.

Điều bất hợp lý là nhiều DN lớn có bộ máy cồng kềnh, quản lý yếu kém, không kiểm soát được tình trạng mất vỏ bình, qua nhiều khâu trung gian... nên giá thành gas bị đẩy lên cao. Còn DN nhỏ, với bộ máy quản lý gọn nhẹ, quản lý hiệu quả nên giá thành gas luôn thấp hơn DN lớn từ 10.000 đồng- 15.000 đồng/bình 12 kg. Dù DN nhỏ không đủ điều kiện nhập khẩu gas, phải mua lại của đơn vị khác nhưng chỉ cần bán ra rẻ hơn 5%- 10% so với các hãng lớn, họ vẫn có lãi.

Ông Nguyễn Sĩ Thắng, Chủ tịch Hiệp hội Gas VN, cho biết giá gas lâu nay còn tùy tiện, chưa quản lý được. Sắp tới, Bộ Công Thương sẽ soạn thảo lại quy chế quản lý các đại lý bán lẻ gas. Hiệp hội Gas VN sẽ tính toán giá cả mặt hàng gas cụ thể cho từng thời điểm và công bố mức giá định hướng trung bình để người tiêu dùng tham khảo. Nếu DN nào tăng giá bán cao bất thường, hiệp hội sẽ mời cơ quan chức năng vào cuộc kiểm tra.