Đương đầu với thách thức từ Trung Quốc
Việc Thủ tướng Việt Nam loan báo về các hợp đồng mua tàu
ngầm và vũ khí của Nga đã được nhiều tờ báo và cây bút
quốc tế chú ý.
Hãng thông tấn Agence
France-Presse, trong bài bình luận phát đi từ Hà Nội, nhận xét
các hợp đồng này là nhằm "củng cố tuyên bố chủ quyền chống
lại Trung Quốc trong vùng Biển Đông".
Hãng
AFP trích ý kiến của nhiều nhà phân tích nói rằng, phần lớn
trang thiết bị quốc phòng của Việt Nam đã quá cũ kỹ nên nước
này quyết định bỏ ra ngân sách lớn để phát triển hạm đội
ngầm của mình, trogn khi quan ngại gia tăng về căng thẳng với
nước láng giềng khổng lồ trong khu vực có Hoàng Sa và Trường
Sa.
Hãng tin này trích lời ông Richard
Bitzinger, phân tích gia về quốc phòng khu vực tại Học viện
Quan hệ Quốc tế mang tên S. Rajaratnam ở Singapore, nói rằng ý
tưởng chủ đạo của việc mua vũ khí là "đối chọi lại với
việc tăng cường quân sự mà Trung Quốc đang tiến hành tại Biển
Đông".
Ông Peter Abigail, Giám đốc Viện
Chính sách Chiến lược Australia, thì được trích lời nhận định
rằng quyết định của Việt Nam không gây ngạc nhiên vì lâu nay
nước này đã bày tỏ quan ngại về môi trường hàng hải, "đặc
biệt ở vùng Biển Đông".
Tờ nhật báo
Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (South China Morning Post) xuất bản
tại Hong Kong thì đánh giá rằng "Trung Quốc đang đối diện khả
năng có đối thủ mới trong sức mạnh tàu ngầm tại Biển Đông"
và cho đây là dấu hiệu phản ánh quan ngại của cả khu vực
trước tiến trình củng cố hải quân của Bắc Kinh.
Tầm
vóc của Trung Quốc khiến toàn bộ châu Á, kể cả Nhật Bản và
Ấn Độ, đều không thể sánh được về sức nặng và năng lực với
nước này, dù là 20 hay 30 năm nữa. Vậy cho nên chúng tôi cần
nước Mỹ để đối trọng.
Cựu Thủ tướng Singapore Lý Quang Diệu
Không
chỉ có Việt Nam, mà cả Australia, Indonesia và Malaysia đều đang
tìm cách mở rộng chương trình tàu ngầm trong khi Mỹ thì lo
ngại rằng ảnh hưởng và sự thống lĩnh truyền thống của mình
tại Đông Á đang bị việc phát triển hải quân của Trung Quốc thu
hẹp lại.
Báo
này nhận định, hợp đồng mua bán vũ khí lớn nhất kể từ khi
cuộc chiến Việt Nam kết thúc 35 năm trước cho thấy các nước
trong vùng đang cảnh giác trước xu hướng là quyền lực mềm của
Trung Quốc nay có thể trở nên cứng rắn hơn.
Tờ
nhật báo tiếng Anh có uy tín nhận xét: "Với việc mua sáu tàu
ngầm hạng Kilo, Việt Nam còn kiến thiết quan hệ quân sự mới
với Moscow, đồng minh chính thời kỳ Chiến tranh lạnh".
Chủ trương đa phương hóa quan hệ quốc phòng của Việt Nam cũng
được thể hiện trong kế hoạch hình thành quan hệ quốc phòng
giữa Việt Nam và Hoa Kỳ, quốc gia đang tăng cường hiện diện
hải quân tại Biển Đông.
Cân bằng ảnh hưởng
Tất
nhiên, Việt Nam nhiều lần khẳng định muốn giải quyết các xung
đột, tranh chấp thông qua đàm phán hòa bình, nhưng giới chuyên
gia cho rằng nước này, với đặc thù có bờ biển dài và trữ
lượng dầu khí dồi dào trong lòng biển, cảm thấy dễ bị thương
tổn nhất về chiến lược trong lĩnh vực hải quân và đó là lý
do Việt Nam muốn có hạm đội tàu ngầm mạnh.
Ngoài tàu ngầm, Việt Nam còn muốn mua thêm nhiều chiến đấu cơ Sukhoi Su-30MK2 của Nga.
Đây là loại máy bay chiến đấu hiện đại nhất và có thể bảo vệ, hỗ trợ hải quân từ trên không.
AFP trích lời ông Bitzinger nói: "Việt Nam mong muốn nhất là tăng cường hiện diện của mình về quân sự."
Bưu
điện Hoa Nam thì nói rằng ý định tìm cách quân bằng lại sự
trỗi dậy của Trung Quốc là một trong những chủ đề được nhắc
đến nhiều nhất trong các thảo luận cấp cao ở trong khu vực.
Cựu Thủ tướng Singapore Lý Quang Diệu hồi tháng 10
đã
nói một câu có tính khái quát cao, trong đó ông đặt câu hỏi
về tính minh bạch trong kế hoạch củng cố quốc phòng của Trung
Quốc và kêu gọi Hoa Kỳ tham gia.
Ông nói Mỹ sẽ đánh mất vai trò lãnh đạo toàn cầu nếu không "đối trọng" lại với sự trỗi dậy của Trung Quốc.
Hải quân Trung Quốc đang được hiện đại hóa nhanh chóng. Các nước láng giềng không đe dọa được chúng tôi
Tướng Trung Quốc Xu Guangyu
"Tầm
vóc của Trung Quốc khiến toàn bộ châu Á, kể cả Nhật Bản và
Ấn Độ, đều không thể sánh được về sức nặng và năng lực với
nước này, dù là 20 hay 30 năm nữa. Vậy cho nên chúng tôi cần
nước Mỹ để đối trọng."
Thế còn Trung Quốc nói gì trước việc Việt Nam mua vũ khí của Nga?
Hãng
AFP trích một quan chức giấu tên ở tòa đại sứ Trung Quốc tại
Hà Nội nói rằng cả Việt Nam, Nga và các nước khác trong khu
vực đều "cần nghĩ tới hòa bình và hoà bình trong vùng Biển
Đông".
Tờ Bưu điện Hoa Nam trích lời
một vị tướng của Quân giải phóng Nhân dân Trung Quốc nay đã về
hưu, ông Xu Guangyu, nói: "Đây không bất ngờ và cũng chẳng phải
đe dọa cho Trung Quốc".
"Việt Nam có
bờ biển dài và chúng tôi hiểu tại sao họ cần nâng cấp hạm
đội. Có thể họ thấy nhu cầu cấp thiết hơn vì chương trình
hiện đại hóa hải quân của Trung Quốc."
"Tôi
sẽ không ngạc nhiên nếu các nước khác cũng bắt đầu nâng cấp
hạm đội của mình. Đa phần hải quân các quốc gia trong khu vực
đều làm thế cả và có thể hiểu được điều này."
Tướng Xu cho rằng cạnh tranh ở đâu cũng có, nhưng không nên thổi phồng tầm mức cạnh tranh.
"Hải quân Trung Quốc đang được hiện đại hóa nhanh chóng. Các nước láng giềng không đe dọa được chúng tôi."
|